Sektor finansowy jest jedną z najbardziej ustrukturyzowanych gałęzi gospodarki. W przypadku podmiotów finansowych muszą one spełnić szereg rygorystycznych przepisów prawnych oraz norm postępowania. Na szali znajdują się bowiem finanse będące krytycznym elementem funkcjonowania dzisiejszego społeczeństwa. Należy również pamiętać o innej roli sektora finansowego. Jest on bardzo często dodatkowym elementem weryfikacji tożsamości użytkowników w sieci np. podczas logowania do usług administracji publicznej. Pomimo skomplikowanej budowy podmiotów finansowych, od lat są one jednymi z najbardziej zinformatyzowanych organizacji na rynku, a sektor bankowości w Polsce bardzo szybko wdraża nowe rozwiązania technologiczne. Jesteśmy pionierami, co potwierdzają bankomaty biometryczne czy system płatności BLIK – flagowy produkt polskiego sektora finansowego. Tego typu rozwiań na próżno szukać w innych państwach.
Cyfrowa transformacja w bankowości odnosi się do integracji nowoczesnych technologii w celu usprawnienia operacji i poprawy doświadczeń klientów. Obejmuje to wdrażanie rozwiązań takich jak bankowość mobilna, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe oraz analiza dużych zbiorów danych. Celem jest zwiększenie efektywności, bezpieczeństwa oraz dostosowywanie usług do dynamicznie zmieniających się potrzeb rynku.
Wprowadzenie do cyfrowej transformacji w bankowości
Podmioty z sektora finansowego takie jak banki, fundusze inwestycyjne czy firmy ubezpieczeniowe coraz częściej sięgają po nowoczesne narzędzia, by sprostać oczekiwaniom klientów i konkurować na coraz bardziej cyfrowym rynku finansowym. W dzisiejszym świecie liczy się prostota, szybkość oraz dostępność 24/7/365 wprost z naszego smartfonu. Nie da się ich zapewnić bez cyfrowej transformacji.
Kluczowe technologie napędzające transformację cyfrową
W procesie cyfrowej transformacji banki wykorzystują różnorodne technologie, które rewolucjonizują sposób świadczenia usług finansowych. Do najważniejszych z nich należą:
- Bankowość mobilna: Umożliwia klientom dostęp do usług bankowych za pośrednictwem aplikacji na smartfony, co zwiększa wygodę i dostępność. Użytkownicy mogą wykonywać przelewy, zarządzać rachunkami i korzystać z ofert kredytowych bez potrzeby odwiedzania oddziałów bankowych. Aktualnie aplikacje bankowe oferują również monitorowanie zachowań behawioralnych na podstawie których automatycznie proponują często powtarzalne czynności. Rozwiązanie to zwiększa również poziom bezpieczeństwa – pozwala wychwycić nietypowe zachowania użytkownika i zatrzymać np. przelew dużej sumy gotówki za pośrednictwem dodatkowej weryfikacji.
- Sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe (ML): Wykorzystywane do analizy danych klientów, personalizacji ofert oraz wykrywania oszustw. Algorytmy AI pomagają bankom lepiej rozumieć potrzeby klientów i dostosowywać oferty do ich preferencji. Dzięki AI użytkownicy mogą korzystać z preferencyjnych rozwiązań i usług szytych na miarę ich potrzeb. Dzięki algorytmom AI oraz uczeniu maszynowemu czasy nietrafionych ofert i promocji minęły bezpowrotnie, a każdy użytkownik może otrzymywać inne propozycje bazując na jego zachowaniu, preferencjach oraz stanie majątku.
- Technologia blockchain: Zapewnia bezpieczne i przejrzyste transakcje, redukując koszty i czas ich realizacji. Rozwiązania oparte na blockchain mogą zrewolucjonizować procesy księgowania transakcji oraz zapewnić większą transparentność operacji finansowych. Pod warstwą nowoczesnych aplikacji mobilnych musi kryć się bezpieczeństwo. W sektorze bankowości odpowiada za nie blockchain gwarantujący niezmienność danych oraz zapisujący każde zmiany w bazach danych.
- Big Data: Analiza dużych zbiorów danych pozwala na lepsze zrozumienie potrzeb klientów i optymalizację procesów. Banki wykorzystują analizy predykcyjne do oceny ryzyka kredytowego oraz przewidywania trendów rynkowych.
Korzyści płynące z cyfrowej transformacji dla banków i klientów
Wdrożenie nowoczesnych technologii w sektorze bankowym przynosi szereg korzyści zarówno dla instytucji finansowych, jak i ich klientów:
- Zwiększona efektywność operacyjna: Automatyzacja procesów redukuje koszty i minimalizuje ryzyko błędów. Dzięki cyfrowej transformacji część procesów odbywa się w tle bez konieczności angażowania pracowników, którzy mogą skupić się na krytycznych procesach. Zwiększa to np. prędkość analizy wniosków kredytowych.
- Lepsze doświadczenia klientów: Personalizowane usługi i łatwy dostęp do produktów finansowych zwiększają satysfakcję klientów. Aplikacje bankowe stały się również integratorem unikalnych ofert, które nierzadko przeważają podczas wyboru usług danej instytucji finansowej.
- Większe bezpieczeństwo: Nowoczesne technologie zapewniają wyższy poziom ochrony danych i transakcji, np. poprzez uwierzytelnianie biometryczne czy tokenizację danych. Logowanie biometryczne, weryfikacja przelewów poprzez telefon już dawno stały się standardem wypierając klasyczne tokeny czy wiadomości SMS.
- Szybsze wprowadzanie innowacji: Elastyczność technologiczna pozwala na szybkie reagowanie na zmiany rynkowe i potrzeby klientów. Wdrożenie nowej usługi lub produktu nie wymaga tworzenia materiałów offline i wielodniowych przygotowań. Dzięki cyfrowej transformacji sektor finansowy może oddziaływać na sytuację rynkową w czasie zbliżonym do rzeczywistego.
- Równość w dostępie do usług finansowych: Technologie cyfrowe umożliwiają dostęp do usług bankowych niezależnie od lokalizacji czy statusu finansowego.
Wyzwania związane z implementacją cyfrowych rozwiązań w bankowości
Mimo licznych korzyści, proces cyfrowej transformacji wiąże się z pewnymi wyzwaniami:
- Integracja z istniejącymi systemami: Łączenie nowych technologii z tradycyjnymi systemami bankowymi bywa kosztowne i czasochłonne. Instytucje finansowe w dalszym ciągu muszą obsługiwać klientów ceniących tradycyjną obsługę w oddziale banku.
- Zarządzanie zmianą: Pracownicy muszą dostosować się do nowych narzędzi i procesów, co wymaga odpowiednich szkoleń i wsparcia. Ich przeprowadzanie jest utrudnione przez konieczność spełnienia szeregu norm prawnych oraz audytu.
- Zgodność z regulacjami: Nowe technologie muszą spełniać obowiązujące przepisy i standardy bezpieczeństwa, takie jak RODO czy PSD2. W sektorze bankowości zabezpieczenie rozwiązań jest krytyczne dla działania całego rynku.
- Cyberbezpieczeństwo: Wraz z digitalizacją rośnie ryzyko ataków cybernetycznych, co wymaga inwestycji w zaawansowane systemy ochrony, takie jak wielopoziomowe uwierzytelnianie czy zaawansowane algorytmy wykrywania zagrożeń. Sektor finansowy mierzy się z wyzwaniami z cyberbezpieczeństwem zarówno od strony instytucji, jak i użytkowników końcowych.
Przyszłość bankowości w erze cyfrowej
Cyfrowa transformacja nie jest jednorazowym projektem, lecz ciągłym procesem adaptacji do nowych technologii i zmieniających się oczekiwań klientów. Nie da się jej przeprowadzić jednorazowo. Jest to proces ciągły, który musi być wpisany w naturę i sposób działania organizacji. W przyszłości możemy spodziewać się dalszego rozwoju takich rozwiązań jak:
- Bankowość otwarta (Open Banking): Współpraca między bankami a zewnętrznymi dostawcami usług finansowych w celu oferowania innowacyjnych produktów. Zunifikowane platformy pozwolą z jednej aplikacji zarządzać finansami, inwestycjami, ubezpieczeniami oraz innymi produktami powiązanymi z rynkiem finansowym.
- Rozszerzona rzeczywistość (AR) i wirtualna rzeczywistość (VR): Dzięki VR i AR użytkownicy usług bankowych będą mogli bez wychodzenia z domu wizualizować zakupy np. zwalniać kolejne transze kredytu wizualizując na bieżąco na co zostaną wykorzystane środki finansowe.
- Internet rzeczy (IoT): Integracja urządzeń z dostępem do Internetu pozwoli lepiej spersonalizować usługi finansowe.
Aby pozostać konkurencyjnymi, banki muszą nieustannie inwestować w rozwój technologiczny i dostosowywać swoje strategie do dynamicznie zmieniającego się otoczenia rynkowego.
